Ερωτόκριτος
Ερωτική μυθιστορία του Βιτσέντζου Κορνάρου, γραμμένη στις αρχές του 17ου αιώνα, δομημένη σε πέντε μέρη και αποτελούμενη από περίπου 10.000 στίχους. Πρόκειται για την πολύ δημοφιλή στον τουρκοκρατούμενο ελληνισμό, και μέχρι σήμερα, ιστορία της βασιλοπούλας Αρετούσας που αγαπήθηκε με τον γιο ενός συμβούλου του πατέρα της και υπέμειναν τέσσερα χρόνια εκείνος την εξορία και αυτή τη φυλακή, μέχρι ο βασιλιάς να αποδεχτεί τον Ρωτόκριτο αναγνωρίζοντας την ανδρεία και τη φρόνησή του.
«Του κύκλου τα γυρίσματα», οι πρώτοι στίχοι του ποιήματος μελοποιημένοι, ερμηνεία: Νίκος Ξυλούρης, μουσική: Νίκος Μαμαγκάκης & Χριστόδουλος Χάλαρης, από το 2ο επεισόδιο της τηλεοπτικής σειράς ΠΕΡΙ-ΔΙΑΒΑΖΟΝΤΑΣ, 1998, Αρχείο ΕΡΤ.
Πηγή: YouTubeΤο απόσπασμα (Α 51-86) όπως παρουσιάστηκε στη σειρά «Ο Ερωτόκριτος: με το Θέατρο Σκιών του Ευγ. Σπαθάρη», μια τηλεοπτική μεταφορά 10 επεισοδίων, πρώτη προβολή: ΕΡΤ-1 1984-5, επαναλήψεις στο Κανάλι της Βουλής από το 2006 κ.ε., ελεύθερη διασκευή: Ανδρέας Στάικος, μουσική: Δημήτρης Λέκκας, Αρχείο ΕΡΤ.
Πηγή: YouTubeΟ διάλογος Αρετούσας-Φροσύνης, από τη σειρά «Ο Ερωτόκριτος: με το Θέατρο Σκιών του Ευγ. Σπαθάρη», μια τηλεοπτική μεταφορά 10 επεισοδίων, πρώτη προβολή: ΕΡΤ-1 1984-5, επαναλήψεις στο Κανάλι της Βουλής από το 2006 κ.ε., ελεύθερη διασκευή: Ανδρέας Στάικος, μουσική: Δημήτρης Λέκκας, Αρχείο ΕΡΤ.
Πηγή: YouTubeΟ Ψαραντώνης τραγουδά τον θάνατο του Σπιθόλιοντα στην γκιόστρα, την οποία ο βασιλιάς ανακοινώνει στο απόσπασμα αυτό, από την παρουσίαση του Ερωτόκριτου στο Ηρώδειο, 30/6/2014, Ψαραντώνης, Χαΐνηδες, μουσικοχορευτική ομάδα «Κι όμΩς κινείται».
Πηγή: YouTubeΗ Αρετούσα επισκέπτεται τον άρρωστο Πεζόστρατο και το δωμάτιο του Ρωτόκριτου, από τη σειρά «Ο Ερωτόκριτος: με το Θέατρο Σκιών του Ευγ. Σπαθάρη», μια τηλεοπτική μεταφορά 10 επεισοδίων, πρώτη προβολή: ΕΡΤ-1 1984-5, επαναλήψεις στο Κανάλι της Βουλής από το 2006 κ.ε., ελεύθερη διασκευή: Ανδρέας Στάικος, μουσική: Δημήτρης Λέκκας, Αρχείο ΕΡΤ.
Πηγή: YouTubeΛιτή και ωραία παρουσίαση της ανακάλυψης της ταυτότητας του άγνωστου τραγουδιστή, από τη σειρά «Ο Ερωτόκριτος: με το Θέατρο Σκιών του Ευγ. Σπαθάρη», μια τηλεοπτική μεταφορά 10 επεισοδίων, πρώτη προβολή: ΕΡΤ-1 1984-5, επαναλήψεις στο Κανάλι της Βουλής από το 2006 κ.ε., ελεύθερη διασκευή: Ανδρέας Στάικος, μουσική: Δημήτρης Λέκκας, Αρχείο ΕΡΤ.
Πηγή: YouTubeΤο απόσπασμα (Α 1887-1978) όπως παρουσιάστηκε στη σειρά «Ο Ερωτόκριτος: με το Θέατρο Σκιών του Ευγ. Σπαθάρη», μια τηλεοπτική μεταφορά 10 επεισοδίων, πρώτη προβολή: ΕΡΤ-1 1984-5, επαναλήψεις στο Κανάλι της Βουλής από το 2006 κ.ε., ελεύθερη διασκευή: Ανδρέας Στάικος, μουσική: Δημήτρης Λέκκας, Αρχείο ΕΡΤ.
Πηγή: YouTubeΗ τραγική ιστορία του Κρητικού Χαρίδημου, από τη σειρά «Ο Ερωτόκριτος: με το Θέατρο Σκιών του Ευγ. Σπαθάρη», μια τηλεοπτική μεταφορά 10 επεισοδίων, πρώτη προβολή: ΕΡΤ-1 1984-5, επαναλήψεις στο Κανάλι της Βουλής από το 2006 κ.ε., ελεύθερη διασκευή: Ανδρέας Στάικος, μουσική: Δημήτρης Λέκκας, Αρχείο ΕΡΤ.
Πηγή: YouTubeΗ στέψη του νικητή Ρωτόκριτου, από τη σειρά «Ο Ερωτόκριτος: με το Θέατρο Σκιών του Ευγ. Σπαθάρη», μια τηλεοπτική μεταφορά 10 επεισοδίων, πρώτη προβολή: ΕΡΤ-1 1984-5, επαναλήψεις στο Κανάλι της Βουλής από το 2006 κ.ε., ελεύθερη διασκευή: Ανδρέας Στάικος, μουσική: Δημήτρης Λέκκας, Αρχείο ΕΡΤ.
Πηγή: YouTubeΤο απόσπασμα (Γ 557-626) όπως παρουσιάστηκε στη σειρά «Ο Ερωτόκριτος: με το Θέατρο Σκιών του Ευγ. Σπαθάρη», μια τηλεοπτική μεταφορά 10 επεισοδίων, πρώτη προβολή: ΕΡΤ-1 1984-5, επαναλήψεις στο Κανάλι της Βουλής από το 2006 κ.ε., ελεύθερη διασκευή: Ανδρέας Στάικος, μουσική: Δημήτρης Λέκκας, Αρχείο ΕΡΤ.
Πηγή: YouTubeΤο απόσπασμα (Γ 869-934) όπως παρουσιάστηκε στη σειρά «Ο Ερωτόκριτος: με το Θέατρο Σκιών του Ευγ. Σπαθάρη», μια τηλεοπτική μεταφορά 10 επεισοδίων, πρώτη προβολή: ΕΡΤ-1 1984-5, επαναλήψεις στο Κανάλι της Βουλής από το 2006 κ.ε., ελεύθερη διασκευή: Ανδρέας Στάικος, μουσική: Δημήτρης Λέκκας, Αρχείο ΕΡΤ.
Πηγή: YouTubeΡωτόκριτος και μάγισσα της Εγρίππου, από τη σειρά «Ο Ερωτόκριτος: με το Θέατρο Σκιών του Ευγ. Σπαθάρη», μια τηλεοπτική μεταφορά 10 επεισοδίων, πρώτη προβολή: ΕΡΤ-1 1984-5, επαναλήψεις στο Κανάλι της Βουλής από το 2006 κ.ε., ελεύθερη διασκευή: Ανδρέας Στάικος, μουσική: Δημήτρης Λέκκας, Αρχείο ΕΡΤ.
Πηγή: YouTubeΤο απόσπασμα (Δ 1417-1506) όπως παρουσιάστηκε στη σειρά «Ο Ερωτόκριτος: με το Θέατρο Σκιών του Ευγ. Σπαθάρη», μια τηλεοπτική μεταφορά 10 επεισοδίων, πρώτη προβολή: ΕΡΤ-1 1984-5, επαναλήψεις στο Κανάλι της Βουλής από το 2006 κ.ε., ελεύθερη διασκευή: Ανδρέας Στάικος, μουσική: Δημήτρης Λέκκας, Αρχείο ΕΡΤ.
Πηγή: YouTubeΤο απόσπασμα (Ε 157-214) όπως παρουσιάστηκε στη σειρά «Ο Ερωτόκριτος: με το Θέατρο Σκιών του Ευγ. Σπαθάρη», μια τηλεοπτική μεταφορά 10 επεισοδίων, πρώτη προβολή: ΕΡΤ-1 1984-5, επαναλήψεις στο Κανάλι της Βουλής από το 2006 κ.ε., ελεύθερη διασκευή: Ανδρέας Στάικος, μουσική: Δημήτρης Λέκκας, Αρχείο ΕΡΤ.
Πηγή: YouTubeΤο απόσπασμα (Ε 483-534) όπως παρουσιάστηκε στη σειρά «Ο Ερωτόκριτος: με το Θέατρο Σκιών του Ευγ. Σπαθάρη», μια τηλεοπτική μεταφορά 10 επεισοδίων, πρώτη προβολή: ΕΡΤ-1 1984-5, επαναλήψεις στο Κανάλι της Βουλής από το 2006 κ.ε., ελεύθερη διασκευή: Ανδρέας Στάικος, μουσική: Δημήτρης Λέκκας, Αρχείο ΕΡΤ.
Πηγή: YouTubeΗ αποκάλυψη του ήρωα στον βασιλιά, από τη σειρά «Ο Ερωτόκριτος: με το Θέατρο Σκιών του Ευγ. Σπαθάρη», μια τηλεοπτική μεταφορά 10 επεισοδίων, πρώτη προβολή ΕΡΤ-1 1984-5, επαναλήψεις στο Κανάλι της Βουλής από το 2006 κ.ε., ελεύθερη διασκευή: Ανδρέας Στάικος, μουσική: Δημήτρης Λέκκας, Αρχείο ΕΡΤ.
Πηγή: YouTube«Ο Ερωτόκριτος ερμηνευμένος από 77 καλλιτέχνες» σε 40 διαφορετικά σημεία της Αττικής, από την ομάδα «Παίζουμε οικολογικά – ζούμε λογικά – ενεργούμε ομαδικά!», σύλληψη και σκηνοθεσία: Θανάσης Γκίκας, Κείμενα & βοηθός σκηνοθεσίας: Έλενα Χριστάκου, ενορχήστρωση: Γιάννης Τσόλκας & Θανάσης Γκίκας.
Πηγή: YouTube«Ήπαιρνε το λαγούτο του...», ερμηνεία: Μίλτος Πασχαλίδης, από ανέκδοτη ζωντανή ηχογράφηση της συναυλίας του Γιώργου Μεράντζα στη Στρογγούλα των Τζουμέρκων, 7 Αυγούστου 2008.
Πηγή: YouTube«Μια κάποια λίγη πεθυμιά», μελοποίηση αποσπάσματος στο οποίο ο Ρωτόκριτος εμπιστεύεται στον Πολύδωρο τον έρωτά του για την Αρετούσα, μουσική & ερμηνεία: Λουδοβίκος των Ανωγείων, από το άλμπουμ Τέσσερις Δρόμοι για τον Ερωτόκριτο, Lyra 2000.
Πηγή: YouTube«Το μυστικό» αποτελεί την μελοποιημένη απόδοση της εξομολόγησης της Αρετούσας στη νένα της, μουσική & ερμηνεία: Λουδοβίκος των Ανωγείων, από το άλμπουμ Ποια πάθη από τον έρωντα, Lyra 2008.
Πηγή: YouTubeΑπόσπασμα-παρουσίαση του Κυπρίδημου, από το κομμάτι «Αφέντης της Σκλαβουνιάς-Ρηγόπουλο της Κύπρου», μουσική: Νίκος Ξυδάκης, ερμηνεία: Αλκίνοος Ιωαννίδης, από το άλμπουμ Τέσσερις δρόμοι για τον Ερωτόκριτο, Lyra 2000.
Πηγή: YouTube«Ερωτόκριτος-Κρητικός», μουσική & αφήγηση: Νίκος Ξυδάκης, ερμηνεία: Αλκίνοος Ιωαννίδης, από το άλμπουμ Τέσσερις δρόμοι για τον Ερωτόκριτο, Lyra 2000.
Πηγή: YouTube«Χαρίδημος», η ιστορία του αφέντη της Γορτύνης, μουσική διασκευή & ερμηνεία: Ψαραντώνης, από το άλμπουμ Τέσσερις δρόμοι για τον Ερωτόκριτο, Lyra 2000.
Πηγή: YouTube«Τα θλιβερά μαντάτα», ερμηνευμένα από τον Νίκο Ξυλούρη, αποτυπώνουν τη συγκινητική στιγμή του αποχωρισμού, ιδιαίτερα το πρώτο μισό του αποσπάσματος, εδώ από το κλασικό πια άλμπουμ, σε μουσική Χριστόδουλου Χάλαρη, Ερωτόκριτος, Columbia 1976.
Πηγή: YouTube«Ο όρκος της Αρετής», διασκευή του παραπόνου-απάντησης της ηρωίδας στις αμφισβητήσεις του Ρωτόκριτου, μουσική: Λουδοβίκος των Ανωγείων, ερμηνεία: Λιζέτα Καλημέρη, από το άλμπουμ Της Κρήτης τα πολύτιμα 2, MBI 2006.
Πηγή: YouTubeΟ «Χωρισμός» ενσωματώνει και την κατάρα που ο Ρωτόκριτος απευθύνει στον Ουρανό εγκαταλείποντας την Αθήνα, μουσική: Χριστόδουλος Χάλαρης, ερμηνεία: Νίκος Ξυλούρης & Τάνια Τσανακλίδου, από το άλμπουμ Ερωτόκριτος, Columbia 1976.
Πηγή: YouTube«Ερωτόκριτος, Το όνειρο της Αρετούσας», ερμηνεία: Γιώργος Βάρδας, από το άλμπουμ Ο νους γυρίζει οπίσω, MLK 2015.
Πηγή: Επίσημο κανάλι της MLK στο YouTubeΗ Αρετούσα θρηνεί για τη φυλάκισή της, ερμηνεία: Βέρα Ζαβιτσιάνου, μουσική: Νίκος Μαμαγκάκης, από το άλμπουμ Ο Ερωτόκριτος του Βιτσέντζου Κορνάρου. Μπαλλάντα για τρεις φωνές και πέντε όργανα, Lyra 1995.
Πηγή: YouTube«Το παραμύθι» είναι η μελοποιημένη απόδοση της ψεύτικης αφήγησης του "Κριτίδη" για το δαχτυλίδι και αποτελεί την κορύφωση της σαδιστικής συμπεριφοράς του ήρωα, η οποία οδηγεί στο μοιρολόι της Αρετούσας που ανθολογείται στο απόσπασμα, ερμηνεία: Νίκος Ξυλούρης, μουσική: Χριστόδουλος Χάλαρης, από την επετειακή έκδοση του άλμπουμ Ερωτόκριτος, EMI 2009.
Πηγή: YouTube«Θρήνος», μελοποιημένη απόδοση του μοιρολογιού της Αρετούσας, ερμηνεία: Τάνια Τσανακλίδου, μουσική: Χριστόδουλος Χάλαρης, από το άλμπουμ Ερωτόκριτος, Columbia 1976.
Πηγή: YouTubeΟ «Θρήνος της Αρετούσας», αυτή τη φορά σε συντομευμένη μορφή, που μάλιστα αναπαράγει και το κλασικό μουσικό μοτίβο, εισαγωγή: Νίκος Ξυλούρης, ερμηνεία: Μελίνα Κανά, από το άλμπουμ Νίκος Ξυλούρης. Σπάνιες Ηχογραφήσεις, περιοδικό ΜΕΤΡΟ 2015.
Πηγή: YouTube